ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ
Σπιρομέτρηση είναι η εργαστηριακή εξέταση με την οποία αξιολογούμε κατά πόσο ο αέρας που υπάρχει στους πνεύμονες, έχει ανεμπόδιστη ροή.
Συγκεκριμένα η σπιρομέτρηση μετράει τον όγκο του αέρα που μπορεί να εκπνεύσει μετά από μία μέγιστη εισπνευστική προσπάθεια ο εξεταζόμενος, αλλά και την ταχύτητα με την οποία τον εκπέμπει, δηλαδή τη ροή.
Γενικά, είναι η πιο χρήσιμη διαγνωστική εξέταση για παθήσεις όπως το βρογχικό άσθμα και η Χ.Α.Π., διότι μπορούμε να διαγνώσουμε τα παραπάνω νοσήματα στα αρχικά τους στάδια και να χορηγήσουμε την κατάλληλη αγωγή ανακόπτοντας έτσι, πιθανή επιδείνωση αυτών των παθήσεων.
Η σπιρομέτρηση γίνεται …
- Σε ασθενείς με επίμονο βήχα
- Στα πλαίσια προληπτικού ελέγχου του αναπνευστικού και κυρίως σε καπνιστές άνω των 40 ετών
- Σε ασθενείς που πρέπει να υποβληθούν σε κάποια χειρουργική επέμβαση (προεγχειρητικός έλεγχος)
- Σε άτομα με επεισόδια συριγμού (σφύριγμα κατά την αναπνοή ή ‘’γατάκια’’)
- Σε παιδιά, εφήβους αλλά και μεγαλύτερης ηλικίας άτομα με γνωστή ή όχι αλλεργία που ταλαιπωρούνται εποχιακά από επεισόδια βήχα
- Σε ασθενείς που πάσχουν από νοσήματα του αναπνευστικού προκειμένου να ελέγχουμε την ανταπόκριση στην θεραπεία
- Σε ανθρώπους που ασχολούνται με επιβλαβή, για το αναπνευστικό σύστημα επαγγέλματα (πχ επαγγελματικό βρογχικό άσθμα)
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ
Η σπιρομέτρηση προϋποθέτει τη συνεργασία του εξεταζομένου με τον Πνευμονολόγο, ο οποίος και θα εξηγήσει τη διαδικασία της εξέτασης, έτσι ώστε τα αποτελέσματα να είναι σωστά.
Αρχικά ο εξεταζόμενος τοποθετεί τα χείλη του σφικτά γύρω από το επιστόμιο του σπιρόμετρου και στη συνέχεια θα πρέπει διαδοχικά :
- Να εισπνεύσει όσο πιο βαθιά μπορεί
- Να φυσήξει δυνατά και γρήγορα τον αέρα
- Να συνεχίσει να φυσά συνήθως για το χρονικό διάστημα των 6 δεπτερολέπτων
Η παραπάνω διαδικασία επαναλαμβάνεται για δύο ή τρεις φορές.
ΣΠΡΟΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ
Τα σύγχρονα σπιρόμετρα έχουν ειδικό λογισμικό για παιδιά, με αποτέλεσμα μέσω γραφικών παραστάσεων και σχεδίων να κάνουν την εξέταση εφικτή και ταυτόχρονα ευχάριστη για τα παιδιά. Έτσι, σπιρομέτρηση μπορούν να κάνουν και τα μικρά παιδιά, από 6 ετών και άνω, γεγονός που έχει μεγάλη σημασία για την έγκαιρη διάγνωση του παιδικού βρογχικού άσθματος, καθώς και την παρακολούθηση της ανταπόκρισης του παιδιού στη θεραπεία.
ΠΩΣ ΕΡΜΗΝΕΥΟΝΤΑΙ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗΣ
Τα δεδομένα της εξέτασης μετατρέπονται σε μορφή γραφήματος που ονομάζεται καμπύλη ροής- όγκου. Οι αριθμητικές τιμές που λαμβάνονται συγκρίνονται με τις φυσιολογικές τιμές που υπάρχουν για όλους του ανθρώπους και εξαρτώνται από το φύλο, την ηλικία, τη φυλή, το ύψος και το βάρος.
Εάν τα αποτελέσματα είναι παθολογικά ή εάν ο Πνευμονολόγος το κρίνει αναγκαίο, η εξέταση επαναλαμβάνεται μετά από 10-15 λεπτά, αφού πρώτα μας χορηγηθεί ένα εισπνεόμενο φάρμακο. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να διαπιστώσουμε εάν μία βλάβη είναι αναστρέψιμη και σε τι βαθμό. Αυτή η αναστρεψιμότητα μας βοηθά στη διάγνωση κυρίως του βρογχικού άσθματος και στη διάκριση του από τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π.).
Εάν τα αποτελέσματα της σπιρομέτρησης είναι φυσιολογικά και ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα συμβατά με βρογχικό άσθμα, υπάρχει πιθανότητα να πάσχει από βρογχικό άσθμα, παρ΄ότι η σπιρομέτρηση είναι φυσιολογική. Επίσης εάν ο εξεταζόμενος είναι καπνιστής και η σπιρομέτρηση του είναι φυσιολογική δε σημαίνει ότι δεν κινδυνεύει από μελλοντική ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα ή Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π.).
Η εξέταση της σπιρομέτρησης είναι εύκολη, φθηνή, αναίμακτη και σύντομη. Γίνεται από τον Πνευμονολόγο, ο οποίος είναι ιατρός ειδικευμένος στα νοσήματα του αναπνευστικού και φυσικά στην εκτέλεση και την ερμηνεία της σπιρομέτρησης.
Έχει σαν μοναδική αντένδειξη την άρνηση του ασθενούς και προυποθέτει τη συνεργασία ιατρού-ασθενούς για να γίνει σωστά.
Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η συχνή πραγματοποίηση σπιρομετρήσεων στον γενικό πληθυσμό βοηθά στην πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση, μειώνοντας έτσι τη νοσηρότητα των παθήσεων του αναπνευστικού.